Apikal ve Radial Nabız Nedir, Nabız Alınma Aşamaları Nelerdir?
Apikal ve Radial nabız olarak bilinen nabızlar hakkında detaylı bilgiler, alınma yöntemleri ve Apikal ve Radial nabız alınma amaçları hakkında detaylar
İçindekiler
Apikal ve Radial Nabız Nedir?
Nabız sol karıncıktan büyük atardamarlara doğru pompalanan kanın bu esnada uç noktalarda bulunan atardamarlarda oluşturduğu ve kımıldama şeklinde hissedilen dalgalanmadır. Kalp atış hızının yetişkin bireylerde normal kabul edilen değeri saniyede 60-100 vuruştur. Nabız değerinin ölçülebilmesi için kullanılan farklı yöntemler mevcuttur.
Apikal nabız ve Radial nabız bu yöntemlere verilen isimlerdir. Apikal nabız, nabız ölçümünün kalp üzerine yerleştirilen bir steteskop aracılığıyla yapıldığında alınan nabızdır. Diğer nabız ölçüm şekline göre daha az tercih edilmektedir. Radial nabız olarak adlandırılan diğer ölçüm ise en fazla tercih edilenidir. Radial nabız sol el bileğindeki başparmağa yakın taraftaki radial artere bağlı noktaya sağ el işaret ve orta parmak ile baskı uygulandığında alınan nabızdır.
Ölçümler sırasında kalp atış hızının hissedilmesine önem verilmelidir. İlk hissedilen dalgalanmadan sonra gelen atış hızının düzenli olup olmamasına dikkat etmeli, düzenli olması halinde ölçüme devam edilmelidir. Gelen dalgaların eşit aralıklarla hissedilir olması da doğru sonuç almak adına önemlidir.
Apikal ve Radial Nabız Nasıl Alınır?
Apikal nabız alma işlemine başlamadan önce hasta nabız ölçümü yapılacağı konusunda bilgilendirilir. Hasta içinde bulunduğu mevcut koşullar değerlendirildiğinde oturması ya da uzanması gerekiyor ise uygun pozisyon alması sağlanır. Apikal nabız ölçümü için gerekli olan steteskop kalp üzerinde apeks denilen noktaya yerleştirilir ve kalp atış sesi duyulana kadar kulaktan dinleme yapılır
Nabız sayısı 1 dakika süre içinde sayılır. Ölçüm sonunda bulunan değer derece kağıdına işlenmektedir. Derece kağıdında bulunan çizgilere yapılan ilk işaretlemede kırmızı nokta konur ve sonrasında yapılan ölçümde yeni bir işaret noktası konularak iki nokta düz çizgide birleştirilir. Sabah akşam yapılan düzenli ölçümler ile nabız grafiği hazırlanır.
Radial nabız ölçümünde ise sol bileğin başparmak tarafındaki atardamar üzerine sağ elin birinci ve ikinci parmaklarının ucu ile hafif şekilde bası yapılarak nabız dalgası hissedilmeye çalışılır. Sabit ve düzenli aralıklarla geldiği fikri oluştuğunda 60 saniye süre içinde kaç atış olduğu sayılır. Bu sayış 15 saniye yapılıp çıkan sayı 4 ile çarpılarak ta hesaplanabilmektedir.
Apikal ve Radial Nabız Alım Aşamaları ve Amaçları
Apikal Nabız Alım Aşamaları;
- Öncelikle işlemi yapacak sağlık görevlisi tarafından hijyen koşullarına uygun şekilde el temizliğini yapılır.
- Hastaya ve yakınına işlem hakkında bilgi verilir.
- Nabzı alınacak hastanın ölçüm yapılacak kolu göğüs üstünde kalacak şekilde oturuş ya da yatış pozisyonunu alması sağlanır.
- Hasta mahremiyetine dikkat edilerek göğüs bölgesi açılır ve kalbin apeksi noktası üzerine steteskop aleti yerleştirilir.
- Steteskop yerleştirilmeden önce birkaç saniye el içinde ısıtılarak konulursa hastanın ürpermesi engellenmiş olacaktır.
- Steteskop istenen bölgeye yerleştikten sonra hasta nabzı 1 dk sayılır.
- Alınan sonuçlar değerlendirme amacıyla hemşire izleme formuna apikal nabız ölçümü olduğu tarih ve saat detaylarıyla işlenir.
- Uygulama sonunda hastanın göğüs bölgesi kapatılarak rahatlaması sağlanır.
Radial Nabız Alım Aşamaları ise,
- Diğer yöntemdeki ortak işlem basamakları takip edilir.
- Radial nabız için hastanın sol el bileği bükülmeden ve avuç içi yere bakar şekilde vücuda paralel olarak uzatılır.
- Oturur pozisyonda ise ölçüm yapılacak kol bir destek üzerine konulur.
- Sağlık görevlisi orta ve işaret parmağı ile ölçüm yapacağı radial arter üzerine bastırarak nabız almaya çalışır.
- 1 dakikalık süre içinde sayım yapılır ve sonuç değerlendirmeye alınır.
İki yöntemde de kalp atış hızının hasta sağlığını kötü etkilemesinin önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Aynı zamanda kalp rahatsızlıklarının, ritm bozukluklarının tespit edilebilmesi açısından da önemlidir. Yüksek değerde çıkan nabız ölçüm sonuçları önemli bir kalp rahatsızlığının habercisi olabileceği için ihmal edilmemeli ve uzman takibine alınması sağlanmalıdır.