Periferik Nabız Hakkında Detaylı Bilgilendirmeler, Nedir, Nasıl Ölçülür?

Nabız çeşitleri arasında yer alan periferik nabız hakkında özellikle nasıl ölçüldüğü ve ne işe yaradığı konusunda detaylı yazılar

Periferik Nabız Nedir, Nasıl Ölçülür?

Nabız kalbin atış hızıdır ve ölçmünde ritim, hız ve dolgunluk açısından değerlendirme yapılmaktadır. Nabız değerlendirme aşmasında genellikle derinin yüzeyinde yalın olarak bulunmakta olan ve alt kısmında da kemiklerin yer aldığı arterler dikkate alınır. Bu değerlendirme yapılırken kullanılan arterler karotis, radial, temporal, femoral, barkial, popliteal, dorsalis pedis ve posterior tibial olarak isimlendirilmektedir. İsimleri verilmiş olan tüm bu arterler üzerinden alınan nabız periferik nabız olarak ifade edilmektedir. Periferik nabız ölçümleri yapılırken dikkate alınan ortak işlemler ve sırasıyla ölçüm yerleri aşağıda anlatılmaktadır. Bu sayede özellikle periferik nabız muayenesi hakkında da detaylara ulaşmış olacaksınız.

  • Öncelikle ölçüm işlem ve sonrasında ölçümü yapacak sağlık görevlisi gerekli el temizliğini yapar.
  • Hasta ve ailesi işlem hakkında bilgilendirilir.
  • Ölçüm öncesinde hastanın efor harcayıp harcamadığı sorulur, eğer efor harcanmış ise hasta 15 dk kadar dinlendirilir ve sonra ölçüme alınır.
  • Nabız ölçümü yapılacak damar belirlenmesi hastanın durumuna ve aciliyetine göre doktor tarafından karar verilir.
  • Nabız değerlendirmesinde 60 saniye süre içerisinde yapılan sayımlar dikkate alınmaktadır.
  • Radiel arterden alınan nabızda işaret, orta ve yüzük parmakları ile sol kol bileğinin baş parmağına yakın tarafındaki arter üzerine baskı hafif yapılarak atış sayısı alınır.
  • Apikal değerlendirmede hastanın kalbinin apeksi noktasına yerleştirilen steteskop yardımıyla nabız ölçümü yapılmaktadır.
  • Karotid arterden nabız alınırken hastanın boyun kısmı açılır ve uygun olan tarafına geçilir. Sağ elin 2 ve 3. parmakları tiroid kıkırdağının üzerine, sternok ve trake kasların arasına konularak lateral yönünde kımıldama hissedilir ve sayım yapılır.
  • Brakiyal arterden yapılan ölçüm genellikle bebeklere uygulanır. Sırt üstüne yatırılan hastanın kolu açılır ve işlem parmakları antekübital fossanın üstüne, biseps kası medialine konulur ve atış takip edilir.
  • Ulnar arter nabız ölçümünde ise, işaret, orta ve yüzük parmakları ile kol bileğinin iç tarafındaki ulnar arter bulunur ve atış sayısı hesaplanır.
  • Hastaya kasık içinde bulunan femoral arter üzerinden işlem parmakları ile yapılan ölçümde de femoral arter nabzı alma işlemi yapılmaktadır.
  • Popliteal arterden yapılan nabız ölçümünde ise hasta sırt üstü yatırılarak dizi açılır ve diz hafif bükülür. Parmaklar popliteal fossadaki arter üzerine yerleştirilerek ölçüm yapılır.
  • Dorsalis pedis arter ve tibialis posterior arterden yapılan nabız ölçümlerinde de aynı şekilde ortak işlem basamakları takip edilir ve adı geçen arterler bulunarak nabız sayısı alınır not edilir. Ayak bölgesinde bulunan bu arterlerden dorsalis pedis arter ayak parmakları üzerinden ve tibialis posterior arter ayak iç tarafta topuğun üstünde bulunan yumuşak dokudan geçmektedir.

Periferik Nabzın Özellikleri ve Belirtileri Nelerdir?

Periferik nabzın özellikleri hız, ritim ve dolgunluk olarak değerlendirilmektedir. Hız özelliği yaş, cinsiyet, hareket, kullanılan ilaç etkileri, vücut sıcaklığı, vücut duruşu ve diğer faktörlerden etkilenmektedir. Ritim denildiğinde ise arka arkaya gelen düzenli aralıklı nabız atışı akla gelmektedir.

Bu düzenli atışlara regüler nabız adı verilir. Nabız dolgunluğunda ise nabzın volümü dikkate alınmaktadır. Kalbin sol ventrikülünün kontarksiyon gücü nabzın volümünü belirler yani dolgunluk derecesi ortaya çıkarmaktadır. Nabız güçlü şekilde hissedildiğinde dolgun nabız, hafif hissedildiğinde ise zayıf nabız şeklinde ifade edilir. Zayıf nabza filiform ve ipliksiz nabız adı da verilmektedir.

Nabız kalbin sol ventrikül kontraksiyondaki basınç ile başlar ve arterlerin daralması ve genişlemesiyle ortaya çıkmaktadır. Düşük nabız belirtileri baş dönmesi, nefes daralması, zihin bulanıklığı, halsizlik, kan basıncında düşüş, yorgunluk ve bayılma olarak karşımıza çıkmaktadır.

Nabız yüksekliğinde ise kalp yerinden çıkacakmış gibi güçlü bir atış belirtisi vardır. Tıp dilinde çarpıntı olarak da ifade edilen yüksek nabız dikkate alınmazsa hastada ileri derece göğüs ağrısı ve kramp şeklindeki sancılara neden olabilmektedir.




1 yıldız2 yıldız3 yıldız4 yıldız5 yıldız (2 votes, average: 5,00 out of 5)
Loading...
Yorum ekle